Nowe technologie w logistyce biznesowej

Nowe technologie w logistyce biznesowej. Jakie kompetencje warto rozwijać, aby odnaleźć się w dużych przedsiębiorstwach?

Na liniach produkcyjnych coraz częściej obok techników funkcjonują zautomatyzowane maszyny, a operacje związane z przemieszczaniem komponentów czy oceną zgodności produktów odbywają się w ułamkach sekundy dzięki wykorzystaniu zaawansowanych algorytmów. Jeszcze niedawno takie narzędzia znajdowały się głównie w rękach pionierów technologicznych – obecnie stały się elementem codziennego funkcjonowania wielu koncernów oraz całych branż przemysłowych. To, jak zmienia się krajobraz produkcji i logistyki, doskonale oddają aktualne analizy sektorowe. 

Międzynarodowa Federacja Robotyki (IFR) informuje, że na świecie działa już przeszło 4,28 miliona robotów przemysłowych, a ich liczba systematycznie wzrasta z każdym kolejnym rokiem. Z kolei dane opublikowane przez Eurostat pokazują, że 41% dużych przedsiębiorstw w krajach Unii Europejskiej wdrożyło już technologie bazujące na sztucznej inteligencji. Polska pozostaje daleko w tyle – wskaźnik ten sięga u nas jedynie 6%. Zestawienie tych wartości pokazuje nie tylko potencjalny kierunek rozwoju, lecz także skalę trudności, z jakimi mierzy się obecnie rynek zatrudnienia. Współczesne korporacje potrzebują znacznie więcej niż tylko nowoczesnego sprzętu – równie istotni są specjaliści, którzy potrafią efektywnie nadzorować i doskonalić skomplikowane struktury logistyczne.

Najważniejsze trendy w automatyzacji i robotyzacji logistyki

Cyfrowa ewolucja branży logistycznej obejmuje złożony zakres działań – od optymalizacji pracy magazynów po nadzorowanie międzynarodowych tras przewozu. Rozwój nowoczesnych rozwiązań technologicznych przybiera różnorodne formy i obejmuje niemal wszystkie odcinki łańcucha dostaw. Tworzy to zintegrowane środowisko, w którym urządzenia i aplikacje komputerowe stopniowo zastępują ręczne wykonywanie zadań wymagających dużych nakładów czasu i powtarzalności. Dążenie do jak największej efektywności operacyjnej, ograniczenia liczby pomyłek oraz zapewnienia pełnej przejrzystości każdego etapu działania systemu stanowi główną motywację wprowadzania tych innowacji.

Automatyzacja magazynów i rozwiązania AS/RS

Jednym z najbardziej zaawansowanych rozwiązań stosowanych obecnie w logistyce są całkowicie zautomatyzowane centra dystrybucyjne, oparte na technologii AS/RS (Automated Storage and Retrieval Systems). Te nowoczesne układy przejmują funkcje tradycyjnych magazynów z ręczną obsługą, eliminując potrzebę korzystania z wózków widłowych i operatorów. W ich miejsce pojawiają się precyzyjnie działające układnice, podnośniki oraz przenośniki, które bez przerwy obsługują procesy składowania i kompletacji.
Całość umożliwia ciągłą pracę przy minimalnym ryzyku błędu, co znacząco zwiększa wydajność realizacji dużej liczby zamówień. Firmy z branży e-commerce oraz sektora produkcyjnego coraz częściej wdrażają te rozwiązania, aby skrócić czas realizacji wysyłek nawet do kilkunastu minut.
Rosnąca popularność tych systemów wynika z kilku istotnych czynników. Należą do nich obniżenie kosztów codziennego funkcjonowania, zwiększenie poziomu bezpieczeństwa pracowników oraz znaczna poprawa dokładności przy kompletowaniu zamówień. Istotną zaletą AS/RS jest też maksymalizacja wykorzystania przestrzeni. Dzięki zdolności do pracy w bardzo ciasnych ciągach komunikacyjnych oraz na znacznych wysokościach, systemy te pozwalają przekształcić powierzchnię magazynową w realną przewagę nad konkurencją.

Autonomiczne maszyny i drony w nowoczesnym transporcie magazynowym
Tam, gdzie do niedawna poruszali się wyłącznie pracownicy obsługujący wózki, dziś pojawiają się urządzenia poruszające się samodzielnie, korzystając z własnych systemów orientacji. Oprócz maszyn AGV (Automated Guided Vehicle), które przemieszczają się po ustalonych trasach, rośnie udział inteligentniejszych jednostek AMR (Autonomous Mobile Robot), radzących sobie z nawigacją w niestabilnym otoczeniu. Te roboty realizują transport palet, skrzyń i pojedynczych towarów pomiędzy obszarami odbioru, składowania, kompletowania zamówień i ekspedycji. Dzięki ich działaniu pracownicy magazynów nie muszą wykonywać powtarzalnych, fizycznie obciążających czynności i mogą skupić się na zadaniach wymagających rozeznania oraz praktyki – na przykład ocenie jakości lub koordynacji bardziej wymagających etapów procesu.
Dodatkowym aspektem tej transformacji są drony, które pełnią istotną funkcję w ewidencji zapasów. Umożliwiają szybkie i precyzyjne odczytywanie oznaczeń nawet z najwyżej położonych półek, znacznie usprawniają przebieg inwentaryzacji. Równolegle można zauważyć, że systemy autonomiczne wykraczają już poza przestrzenie magazynowe. Na trasach szybkiego ruchu trwają testy ciężarówek sterowanych automatycznie, które poruszają się bez udziału kierowcy. Tego rodzaju rozwiązania mogą znacząco zmienić oblicze transportu dalekobieżnego – zwiększając tempo dostaw, ograniczając zużycie paliwa oraz podnosząc bezpieczeństwo na drogach.

Zastosowanie blockchainu w monitorowaniu przesyłek i organizacji dokumentów
W miarę jak globalny system dostaw rozrasta się i obejmuje coraz więcej podmiotów oraz granic do przekroczenia, utrzymanie przejrzystości i bezpieczeństwa informacji staje się coraz większym wyzwaniem. Rozwiązaniem tego problemu okazuje się blockchain – zdecentralizowana technologia zapisująca dane w formie trwałego, niezmiennego rejestru. Każdy etap trasy produktu – od momentu wyjazdu z zakładu produkcyjnego, przez przewóz, kontrole celne, aż po odbiór końcowy – może zostać uwzględniony jako odrębny wpis w systemie bloków. Informacje te pozostają dostępne wyłącznie dla osób posiadających odpowiednie uprawnienia, co znacząco ogranicza ryzyko manipulacji, pomyłek oraz zgubienia istotnych dokumentów.
W przypadku korporacji współdziałających z wieloma partnerami w różnych krajach, blockchain staje się skutecznym narzędziem wspierającym transparentność oraz kontrolę nad przepływem dóbr. Umożliwia cyfrową obsługę procesów dotyczących listów przewozowych, potwierdzeń pochodzenia czy rozliczeń, co pozwala usprawnić wymianę danych i zmniejszyć obciążenie administracyjne. Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwe jest natychmiastowe śledzenie każdej paczki i szybka weryfikacja jej wiarygodności – bez konieczności oczekiwania na dodatkowe zatwierdzenia.

Integracja systemów kurierskich z platformami logistycznymi
Za każdym zrealizowanym zamówieniem stoi intensywny przepływ informacji między różnymi systemami informatycznymi. To właśnie on decyduje o sprawnym działaniu całego łańcucha operacyjnego. Kluczowe znaczenie ma tutaj współdziałanie narzędzi do zarządzania magazynem (WMS) i systemów ERP z rozwiązaniami dostarczanymi przez firmy kurierskie, wykorzystującymi interfejsy API. Tego typu automatyzacja eliminuje konieczność ręcznego wprowadzania danych, ogranicza ryzyko pojawienia się nieścisłości i wyraźnie przyspiesza realizację wysyłek.
Zintegrowane systemy IT nie kończą swojej roli na zapleczu – coraz silniej wpływają także na to, jak postrzegana jest obsługa klienta. Przedsiębiorstwa rywalizują ze sobą, wdrażając funkcje, które ułatwiają finalizowanie zakupów oraz skracają czas potrzebny na dostarczenie przesyłki. Wśród takich usprawnień znajdują się między innymi różnorodne opcje dostawy oraz rosnące zainteresowanie płatnościami w modelu BNPL (Buy Now, Pay Later). Dodatkowo pojawiają się innowacje umożliwiające jednoczesne opłacenie zamówienia i wybór sposobu dostarczenia – dobrym przykładem jest https://inpostpay.pl/, dostępny w ramach aplikacji InPost Mobile. Znajomość tych nowoczesnych rozwiązań nabiera coraz większego znaczenia. Wprowadzane technologie nie tylko organizują logistykę przesyłek, lecz także wpływają na sposób realizacji całego zakupu. To właśnie dzięki nim przedsiębiorstwa mogą liczyć na poprawę wyników i rosnące zadowolenie klientów.

Nowe standardy dla zatrudnionych oraz osób na stanowiskach kierowniczych
Wprowadzenie automatyzacji do sektora logistyki ogranicza konieczność wykonywania rutynowych zadań ręcznie, jednak równocześnie rodzi potrzebę rozwoju innych umiejętności – związanych z analizą danych, obsługą nowoczesnych technologii czy zarządzaniem. Zgodnie z raportem Europejskiej Komisji Gospodarczej, technologia przynosi najlepsze rezultaty wtedy, gdy wdraża się ją w środowisku opartym na wspólnych zasadach działania, silnych mechanizmach ochrony cyfrowej oraz  z udziałem dobrze przygotowanej kadry. Dlatego powodzenie procesu cyfryzacji w logistyce zależy nie tylko od zakupu nowoczesnych urządzeń, lecz również od tych, którzy potrafią działać efektywnie w nowym otoczeniu technologicznym. Które z kompetencji stają się dziś priorytetowe i od czego najlepiej rozpocząć ich rozwijanie?


Kompetencje w obszarze technologii
W realiach pracy opartych na automatyzacji swobodne wykorzystywanie narzędzi cyfrowych ma ogromne znaczenie. Nie kończy się ono na obsłudze pakietów biurowych – obejmuje również praktyczne umiejętności korzystania z rozbudowanych systemów IT wspierających zarządzanie procesami. Osoba zatrudniona w takim środowisku powinna efektywnie poruszać się po aplikacjach typu WMS czy TMS, umieć analizować informacje prezentowane w panelach kontrolnych oraz rozumieć mechanizmy działania maszyn sterowanych cyfrowo. Niezwykle istotna okazuje się także łatwość w poznawaniu nowych rozwiązań programistycznych oraz otwartość na dalszy rozwój kompetencji – to te cechy pozwalają pracownikowi utrzymać tempo, jakie narzuca postęp technologiczny.

Wspólne działania ludzi i robotów
Coraz powszechniejsze wykorzystanie robotów, szczególnie tych współpracujących z personelem, prowadzi do wyodrębnienia nowej zdolności – skutecznej interakcji człowieka z maszyną. Zakres obowiązków zatrudnionych osób przesuwa się w stronę nadzorowania, koordynowania oraz współdziałania z technologią na równorzędnych zasadach. To ludzie wciąż pełnią funkcje wymagające niestandardowego podejścia, twórczego myślenia, reagowania na sytuacje nieprzewidziane czy oceny rezultatów pracy. Kluczowe staje się opanowanie wiedzy o tym, na co roboty faktycznie pozwalają, a gdzie napotykają bariery – i odpowiednie rozplanowanie zadań, tak aby ludzka elastyczność oraz automatyczna precyzja wzajemnie się wzmacniały. Takie podejście prowadzi do modelu pracy, w którym synergia człowieka z maszyną przekłada się zarówno na większą produktywność, jak i lepszy rezultat końcowy.

Doskonalenie zdolności analitycznych
Logistyka generuje ogromne ilości informacji w zawrotnym tempie, jednak ich znaczenie ujawnia się dopiero wtedy, gdy zostaną odpowiednio przeanalizowane i posłużą jako podstawa do trafnych działań biznesowych. Znajomość metod interpretacji danych umożliwia osobom zarządzającym nie tylko ocenę kosztów oraz skuteczności operacji, lecz także identyfikację obszarów wymagających optymalizacji czy kalkulację rentowności wdrożenia nowych rozwiązań technologicznych. Te kompetencje mają zastosowanie również przy podejmowaniu decyzji długofalowych, między innymi podczas selekcji partnerów świadczących usługi logistyczne. Proces ten wspomagają narzędzia Business Intelligence – ich funkcją jest przetwarzanie nieuporządkowanych zbiorów informacji w uporządkowaną wiedzę, która wspiera rozwój przedsiębiorstwa.

Umiejętność adaptacji i sprawne przyswajanie nowej wiedzy
Transformacja technologiczna w sektorze logistycznym postępuje z niespotykaną dotąd intensywnością, co sprawia, że cecha adaptacyjności zyskuje na znaczeniu. Firmy coraz chętniej zatrudniają osoby potrafiące szybko opanować nowe narzędzia oraz odnaleźć się w odmiennych warunkach pracy. Dostosowanie się wymaga czegoś więcej niż tylko opanowania kolejnych narzędzi i interfejsów – często oznacza też zmianę spojrzenia na swoją zawodową funkcję. Pracownik hali magazynowej może zostać przeszkolony do sterowania zautomatyzowanymi urządzeniami transportowymi, a to wiąże się nie tylko z nauką nowych procedur, ale również z przeformułowaniem dotychczasowych przekonań dotyczących pracy. Właśnie dlatego otwartość na naukę i gotowość do zdobywania wiedzy zyskują dziś znaczenie porównywalne z wieloletnią praktyką zawodową.

Praktyczne ścieżki rozwijania kompetencji
Uczelniana teoria stanowi dobry punkt startowy, jednak korporacje zwracają szczególną uwagę na osoby potrafiące przekuć wiedzę akademicką w konkretne działania. Aby poszerzyć zakres umiejętności i przygotować się do roli specjalisty o doświadczeniu praktycznym, dobrze jest sięgnąć poza schemat zajęć obowiązkowych i podjąć inicjatywę w kilku obszarach.

●     Dołączaj do zawodów opartych na analizie przypadków. Praca nad realistycznymi wyzwaniami firm logistycznych i transportowych daje szansę na zdobycie doświadczenia, które będzie wartościowym elementem Twojego życiorysu.

●     Twórz własne zestawy projektów technologicznych. Wykorzystuj darmowe lub studenckie wersje systemów takich jak WMS, TMS i platformy klasy Business Intelligence. Oprzyj się na ogólnodostępnych bazach danych i zaprojektuj własną tablicę z analizami.

●     Zaznajom się z aplikacjami służącymi do modelowania operacji. Umiejętność obsługi programów, które umożliwiają odwzorowanie i doskonalenie przepływu towarów w łańcuchach dostaw, może znacząco wpłynąć na odbiór Twojego profilu zawodowego przez rekruterów.

Transformacja ról zawodowych w sektorze logistycznym
Postępująca automatyzacja oraz rozwój robotyki znacząco zmieniają oblicze sektora logistycznego, stawiając nowe wyzwania zarówno przed firmami, jak i ich personelem. Innowacyjne rozwiązania technologiczne nie prowadzą jednak do całkowitego zastąpienia ludzi – przeciwnie, kształtują ich obowiązki na nowo. Praca manualna ustępuje miejsca aktywnościom wymagającym myślenia, interpretowania danych i koordynacji procesów. Osoby planujące karierę w dużych organizacjach logistycznych powinny skupić się na rozwijaniu kompetencji związanych z obsługą narzędzi cyfrowych, analizą informacji oraz elastycznym podejściem do zmieniających się warunków. To właśnie te umiejętności przygotowują do wyzwań, jakie niesie przyszłość i umożliwiają funkcjonowanie w jednym z najbardziej nowatorskich segmentów gospodarki.

Źródła:

●     https://inpostpay.pl/

●     Record of 4 Million Robots in Factories Worldwide - International Federation of Robotics

●     Use of artificial intelligence in enterprises - Statistics Explained - Eurostat

●     Handbook on Digitalization and Automation in Intermodal Freight Transport – United Nations Economic Commission for Europe (UNECE)

●     Container Port Automation: Impacts and Implications – The International Transport Forum

●     Sectoral skills priorities for the logistics industry – International Labour Organization